Infectieziekten zijn ziekten die worden veroorzaakt door bijvoorbeeld bacteriën en virussen. Sommige infectieziekten kunnen zich snel verspreiden en veel mensen tegelijk ziek maken. We spreken dan van een uitbraak van een infectieziekte, epidemie of pandemie. Denk aan de jaarlijkse seizoensgriep of de coronapandemie. De kans op verspreiding van infectieziekten neemt toe bij rampen. Bijvoorbeeld als drinkwater door een overstroming vervuild raakt of als er slechte hygiëne is door een conflict. Een epidemie of pandemie kan ernstige gevolgen hebben voor zowel de volksgezondheid als de samenleving.
Denk vooruit
Ziekten verspreiden zich op verschillende manieren. Daarom vraagt elke infectieziekte om een andere aanpak. Wanneer er een groot risico is op een uitbraak van een ziekte (bijv. bij een ramp), geeft de overheid duidelijke richtlijnen over wat je dan moet doen.
Het is altijd belangrijk om de algemene hygiëne maatregelen aan te houden:
- Ben je ziek? Blijf thuis.
- Ben je niet ziek, maar heb je wel klachten?
- Werk thuis als dat kan. Overleg indien nodig met je werkgever.
- Houd afstand tot anderen. Vermijd contact met mensen die ernstig ziek kunnen worden van een luchtweginfectie. Is contact toch nodig (bijvoorbeeld bij mantelzorg)? Draag een mondkapje. - Hoest en nies in je elleboog.
- Was vaak en goed je handen met water en zeep.
- Bewaar eten op de juiste manier.
- Maak regelmatig schoon, vooral in de keuken, het toilet en de badkamer.
- Was je handen na contact met dieren. Raak dode dieren niet aan of draag persoonlijke bescherming. Soms kunnen ziekten van dieren (zoönosen) op mensen over gaan.
- Zorg voor voldoende ventilatie in huis. Hoe je dat het beste doet, lees je hier.
- Ga je op reis naar het buitenland? Kijk dan goed of je daar specifieke vaccinaties voor nodig hebt. Het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR) kan je hierover adviseren, meer informatie vind je hier.
Wat doet de overheid?
- De overheid biedt verschillende vaccinaties gratis aan. Vaccinaties (inentingen) beschermen mensen tegen ernstige infectieziekten. Zoals mazelen, kinkhoest en baarmoederhalskanker. Je bepaalt zelf of je je laat vaccineren.
- Er zijn vaccinaties voor verschillende groepen mensen. Zo krijgen zwangeren en kinderen vaccinaties gratis aangeboden tegen een aantal ziektes. Meer informatie over vaccinaties vind je hier. Er worden ook vaccinaties voor de griep, COVID-19 en pneumokokken gratis aangeboden aan risicogroepen en ouderen.
- De Nederlandse overheid houdt de ontwikkeling van infectieziekten goed in de gaten, ook in het buitenland. Daarnaast bereidt Nederland zich zo goed mogelijk voor op een mogelijke nieuwe epidemie of pandemie.
- Als er een epidemie of pandemie uitbreekt geeft de overheid informatie over maatregelen om besmetting te voorkomen.